به نام پروردگار یکتای بیهمتا
بیانیه پایانی پانزدهمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران
(دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ۶ و ۷ آبان ۱۳۹۹)
اکنون که به فضل و عنایت خداوند سبحان پس از اعلام آمادگی و همت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری و موافقت انجمن آبخیزداری ایران با همکاری معاونت آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، پانزدهمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران با محوریت آبخیزداری و امنیت ملی در تاریخ ۶ و ۷ آبان ۱۳۹۹ در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به صورت نیمه حضوری با رعایت دستورالعمل های بهداشتی در شرایط ویژه کشور از نظر همهگیری بیماری کووید-۱۹ برگزار گردید، ضمن تقدیر از تلاشهای انجام شده، سرفصلی از خواسته های شرکت کنندگان و برگزارکنندگان آبخیزداری کشور به شرح زیر مورد تاکید قرار گرفت:
۱- تهدید امنیت ملی در آینده نه چندان دور در صورت تداوم روند تغییر کاربری و توسعه بیرویه و بیپروایانه در سالیان اخیر منجر به افزایش شدت و فراوانی پیامدهایی نظیر سیل، ریزگرد، فرسایش تشدیدی، فرونشست، مهاجرت و نیز کاهش تولید ناخالص ملّی به عنوان یک هشدار جدی.
۲- لزوم آسیبشناسی برنامههای پیشین توسعه کشور از طریق مشارکت تمامی گروه ها در بخشهای مختلف و تمرکز بر برنامههای آبخیزداری و آبخوان داری در برنامههای توسعه آتی به منظور حفظ و ارتقاء امنیت ملی.
۳- مدیریت جامع حوزههای آبخیز به عنوان تنها راه حکمرانی و مدیریت مخاطرات طبیعی منتج از تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن در سطح بینالمللی، ملی و منطقهای و ضرورت اهتمام تمام مراکز اجرایی کشور در کلیه سطوح.
۴- تهیه و تدوین و تصویب ” قانون مدیریت جامع حوزه های آبخیز کشور” توسط مجلس شورای اسلامی در جهت بهره برداری پایدار از منابع سرزمین با رویکرد بومسازگان محور و ارتقای هماهنگی بین بخشی و مشارکت مؤثر تمامی گروداران در کشور.
۵- بازنگری و تجدید نظر رویکردهای بهرهبرداری از منابع آب سرشاخههای آبخیزهای دامنه شمالی البرز و توقف رویکردهای سازهای ذخیرهای و انتقال آب و تاکید بر الگوی مدیریت جامع و سازگار منابع آب و خاک حوزه های آبخیز.
۶- تاکید بر مدیریت سیل از منشاء در سطح حوزههای آبخیز بالادست، با اجرای اقدامات پیشگیرانه آبخیزداری و آبخوانداری و هدایت منابع از رویکرد جبران خسارات سیل به سرمایه گذاری در حوزه پیشگیری و افزایش تابآوری، با اولویت حوزه های آبخیز با پتانسیل بالای تولید سیل مشرف به کانون های جمعیت شهری و روستایی کشور.
۷- ضرورت تقویت و ارتقای جایگاه ساختار مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری در کشور متناسب با گستره فعالیتها و اهمیت آن در شرایط ناپایدار کنونی به منظور حفظ و پایداری عرصه های منابع طبیعی و حوزه های آبخیز کشور.
۸- تاکید بر ضرورت توسعه آبخوانداری در جهت حفظ و پایداری منابع آب با تقویت ذخیره “آب سبز” در خاک و ” آب آبی” در آبخوان چاه ها، چشمه ها و قنوات، به منظور جلوگیری از تشدید پدیده غیرقابل جبران فرونشست زمین، پایداری سکونتگاه های روستایی و استمرار تولید کشاورزی در کشور.
۹- همگرایی و همافزایی کانونهای متعدد و پراکنده تصمیمگیری در خصوص بهرهبرداری از سرزمین اعم از شوراهای عالی در بخشهای مختلف مرتبط و احیاء و تشکیل شورای عالی آبخیزداری در کشور در جهت حذف بخشینگری و نگاه انتزاعی به منابع پایه آب، خاک، اراضی، پوشش گیاهی، منابع انسانی و نظایر آن و هماهنگی در بهره برداری از منابع سرزمین متناسب با استعداد آن بر اساس اصول آمایش سرزمین در قالب واحدهای برنامه ریزی حوزه های آبخیز کشور.
۱۰- ارتقاء و بهنگام سازی ضوابط و استانداردهای فنی آبخیزداری و آبخوانداری در کشور متناسب با تغییرات اقلیمی، شرایط روز کشور و تشدید مخاطرات سیل و فرونشست زمین.
۱۱- لزوم ارتقا و یکسانسازی مدل الگویی مدیریت جامع حوزههای آبخیز کشور (سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری) با همکاری موثر طرح کلان ملی مدیریت جامع حوزههای آبخیز و انجمن آبخیزداری برای پیاده سازی در آبخیزهای نمونه .
۱۲- تاکید بر حمایتهای مالی و معنوی از طرح کلان ملی مدیریت جامع حوزههای آبخیز و استفاده از ظرفیت های تخصصی آن در تحقق اهداف حکمرانی و مدیریت مخاطرات طبیعی.