همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران (آبخیزداری و امنیت ملی)در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
دکتر تیموری رئیس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ضمن خوش آمدگویی به مهمانان در همایش در سخنانش گفت: دانشگاه بیش از ۵۰ درصد دانشجویان دانشگاه در مقطع تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل می باشند و ۱۵۰ تن از اعضای هیات علمی دانشگاه های کشور نیز از دانش آموختگان این دانشگاه می باشند و دانشگاه در راستای اهداف دانشگاه و تحقیقات هدفمند و تجاری سازی ایده ها موفق عمل نموده است.
دکتر تیموری با بیان اینکه توجه به آبخیزداری می تواند نقش بسیار مهمی در کنترل سیلاب داشته باشد افزود:. متاسفانه وقتی به آبخیزداری توجه نشودباید شاهد وقوع حوادثی همچون سیلاب ها و نابودی جنگلها و اراضی کشاورزی خواهیم بود که خسارت جبران ناپذیر جانی و مالی را به وجود می آورد.
وی با اشاره به اجرای پروژه سد فینیسک اظهار داشت: در دنیا صنعت سدسازی را کنار گذاشته و حتی در حال مطالعات برای تخریب سد هایشان می باشند و از اشتباهات سد سازی در بعضی از مناطق ایران عدم کارشناسی های مناسب و نیاز سنجی در مکان یابی و احداث می باشد که باعث خسارت جبران ناپذیر می گردد.
وی در پایان با اشاره به اینکه امیدواریم این همایش با حضور اندیشمندان و پژوهشگران در بخش آبخیزداری اثرگذار باشد گفت اگر به محیط زیست و مشکلات آن به صورت علمی توجه نشود شاهد بلایای بیش از اینها نیز خواهیم بود.
دکتر مسعود منصور رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور طی سخنرانی مجازی در این همایش گفت: راه نجات کشور از مخاطرات طبیعی، مدیریت جامع حوزه آبخیز است و همه دستگاه‌ها باید در آن نقش آفرینی کنند.
وی تأکید کرد: برای مدیریت جامع یک حوزه آبخیز تلاش‌های یک دستگاه اجرایی کافی نیست و همه دستگاه‌های اجرایی و مسئولین در تحقق پایداری حوزه آبخیز نقش دارند.
دکتر منصور با بیان اینکه آبخیزداری شناخت، برنامه‌ریزی، سیاستگذاری و تنظیم مجموعه اقدامات در یک حوزه آبخیز است به نحویکه منابع پایه حفظ شود گفت: اگر چه اقدامات متنوع مکانیکی، بیومکانیکی و بیولوژیکی از بارزترین اقدامات آبخیزداری است که توسط سازمان جنگلها پیگیری و اجرا می‌شود، اما عملکرد سایر دستگاه‌ها نیز در مدیریت حوزه آبخیز تأثیرگذار است و نیازمند هماهنگی بین بخشی برای پایداری سرزمین هستیم.
رئیس سازمان جنگل ها با اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته در توسعه فعالیت‌های آبخیزداری گفت: تا کنون بیش از ۳۰ میلیون هکتار از عرصه‌های منابع‌طبیعی کشور تحت عملیات آبخیزداری قرار گرفته است و در سال جاری نیز شاهد رشد ۵۲ درصدی عملیات آبخیزداری نسبت به متوسط هشت سال اخیر هستیم.
وی در بخش دیگری از سخنرانی خود خود در همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری به سیلاب‌های سال ۱۳۹۸ و اثرات تخریبی آن اشاره کرد و اعلام کرد اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری در ۲۴ حوزه آبخیز ۱۱ استان سیل‌زده کشور با اعتباری بالغ بر ۲۶۵ میلیارد تومان در اولویت قرار گرفت که به تدریج در حال بهره‌برداری است.
دکتر مسعود منصور تأکید کرد: اگرچه اعتبارات آبخیزداری در سال‌های گذشته به اذن مقام معظم رهبری افزایش یافته است اما اگر بخواهیم شاهد کاهش مخاطرات طبیعی در کشور باشیم باید اعتبارات این بخش را افزایش دهیم و انتظار از مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه این است که در بودجه سال ۱۴۰۰ و برنامه هفتم توسعه، افزایش قابل توجهی در اعتبارات آبخیزداری در نظر بگیرند.
رئیس سازمان جنگلها در پایان سخنانش، حمایت انجمن‌های علمی، مراکز تحقیقاتی و علمی را در پیشبرد اهداف آبخیزداری مهم دانست و از آنها خواست در تحقق همگرایی دستگاه‌ها برای مدیریت جامع حوزه آبخیز نقش‌آفرینی کنند.
حسن نژاد معاون سیاسی و امنیتی استانداری مازندران با بیان اینکه مجموعه تغییرات اقلیمی باعث به وجود آمدن مخاطرات طبیعی همچون سیل می شود افزود: از پیامدهای منفی آن تحت شعاع قرار گرفتن فعالیت در بخش کشاورزی می باشد که اقتصاد منطقه را به خطر می اندازد.
وی به معضل گرد و غبار و ریزگردها نیز اشاره نمود و اظهار داشت: از راه های جلوگیری از مخاطرات طبیعی توجه ویژه به حوزه های آبخیز است که باید با نگاه کارشناسانه و علمی مخاطرات را پیشگیری و پیش بینی نماییم.
معاون سیاسی و امنیتی استانداری مازندران با بیان اینکه در سیل سال ۹۸ حدود ۲۷۰۰ میلیارد به استان مازندران خسارت وارد شده است گفت: این خسارت ها جبران ناپذیر است چون تمام زیر ساخت ها دچار خسارت شده است و نیاز به منابع مالی زیادی داردد.
حسن نژاد با اشاره به اینکه با فرهنگ‌سازی و آموزش آحاد جامعه می‌توان از منابع‌طبیعی محافظت نمود اظهار داشت: باید به این نکته نیز توجه داشت اگر نگاه غیر کارشناسانه در بهره وری از منابع طبیعی وجود داشته باشد لطمات جبران ناپذیری به وجود خواهد آمد.
دکتر کاویان دبیر همایش محورهای همایش را آینده پژوهی و آبخیزداری، آبخیزداری و پدافند غیرعامل، مدیریت جامع و توسعه پایدار آبخیزها، خشکسالی، مدیریت آبخیزها و امنیت ملّی، مدیریت پایدار منابع آب و خاک و امنیت ملّی، سیلاب، مدیریت آبخیزها و امنیت ملّی، مسائل اقتصادی- اجتماعی حوزه های آبخیز و امنیت ملّی، مدیریت جامع آبخیزهای دامنه شمالی البرز و امنیت ملّی و منطقها ی برشمرد.
دبیر همایش ضمن تشکر از دست اندرکاران برگزاری با بیان اینکه به غیر شش استان 148 مقاله از اقصی نقاط کشور به دبیرخانه همایش ارسال گردیده بود گفت: ۱۲۷ مقاله پذیرفته شد که از مقالات ۲۱ مقاله شفاهی و ۱۰۶ مقاله پوستری ارائه می گردد.
مهندس موسوی مدیرکل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه کشور ایران رتبه ششم وقوع بلایای طبیعی جهان و چهارم آسیا (پس از چین، هند و بنگلادش) را دارد افزود: یقینأ استمرار این روند می تواند درآینده پایداری تولید، امنیت غذایی ودستاوردهای بخش کشاورزی، با آسیب جدی مواجه نماید.
وی با بیان اینکه تغییر استراتژی های مدیریتی بلایای طبیعی بویژه سیلاب، ازمدیریت بحران به مدیریت ریسک بویژه در تعیین سیاست ها، برنامه ها، اقدامات ، اولویت ها و تأمین و تخصیص اعتبارات می تواند در پیشگیری اثر بخش باشد افزود: باید به شفاف سازی و هماهنگ سازی وظایف و مسئولیت های قانونی دستگاه ها و ارگانهای مسئول در مدیریت ریسک و بحران سیلاب، برنامه پذیرکردن مدیریت ریسک و بحران سیلاب توجه ویژه داشت.
وی با بیان اینکه گسترش بیمه محصولات کشاورزی در مقابل مخاطرات فاجعه بار باید صورت پذیرد اظهار داشت: آموزش و توانمندسازی لیه متولیان، ذینفعان و ذیمدخلان ساماندهی باید انجام گیرد.
مهندس موسوی به اهمیت سازماندهی ظرفیت های غیردولتی وبسیج در اطلاع رسانی، پیشگیری قبل از وقوع و نیز حین و بعد از وقوع سیلاب اشاره نمود گفت: به ایجاد امکان پایش و ارزیابی مستمر عملکرد هر یک از عوامل در مدیریت ریسک و بحران سیلاب نیز باید توجه شود.
